η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που καταδικάζει την Ελλάδα για την ύπαρξη της χωματερής Πέρα Γαλήνων

*Υπόθεση C-420/02*

*Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων*

*κατά*

*Ελληνικής Δημοκρατίας *

«Παράβαση κράτους μέλους – Παράνομη απόθεση στερεών αποβλήτων στη θέση
“Πέρα Γαληνοί” – Οδηγία 75/442/ΕΟΚ, περί των στερεών αποβλήτων, όπως
τροποποιήθηκε με την οδηγία 91/156//ΕΟΚ – Άρθρα 4 και 9»

Προτάσεις του γενικού εισαγγελέα L. A. Geelhoed της 15ης Ιουλίου 2004
………………………………

Απόφαση του Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα) της 18ης Νοεμβρίου 2004
………………………………...

Περίληψη της αποφάσεως

/Περιβάλλον – Διάθεση αποβλήτων – Οδηγία 75/442, όπως τροποποιήθηκε με
την οδηγία 91/156 – Άρθρο 4, πρώτο εδάφιο – Υποχρέωση των κρατών μελών
να εξασφαλίζουν τη διάθεση των αποβλήτων – Περιεχόμενο – Αναγκαιότητα
λήψεως μέτρων – Εξουσία εκτιμήσεως – Όρια /

/(Οδηγία 75/442 του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 91/156,
άρθρο 4, εδ. 1)/

Μολονότι το άρθρο 4, πρώτο εδάφιο, της οδηγίας 75/442, περί των στερεών
αποβλήτων, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 91/156, δεν ορίζει επακριβώς
το περιεχόμενο των μέτρων που πρέπει να ληφθούν προκειμένου να
εξασφαλίζεται ότι η διάθεση των αποβλήτων θα πραγματοποιείται χωρίς να
τίθεται σε κίνδυνο η υγεία του ανθρώπου και χωρίς να βλάπτεται το
περιβάλλον, δεσμεύει τα κράτη μέλη ως προς τον επιδιωκόμενο σκοπό,
καταλείποντάς τους ένα περιθώριο εκτιμήσεως κατά την αξιολόγηση της
αναγκαιότητας των μέτρων αυτών.

Επομένως, δεν είναι, κατ’ αρχήν, δυνατό να συναχθεί αυτομάτως από το
ασύμβατο μιας πραγματικής καταστάσεως με τους στόχους που θέτει το άρθρο
4, πρώτο εδάφιο, της οδηγίας 75/442, όπως τροποποιήθηκε, ότι το οικείο
κράτος μέλος παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τη διάταξη αυτή.
Εντούτοις, η επί μακρόν και άνευ επεμβάσεως των αρμοδίων αρχών συνέχιση
αυτής της καταστάσεως, ιδίως δε όταν αυτή επιφέρει σημαντική υποβάθμιση
του περιβάλλοντος, μπορεί να συνιστά υπέρβαση εκ μέρους των κρατών μελών
των ορίων της εξουσίας εκτιμήσεως που τους παρέχει η διάταξη αυτή.

(βλ. σκέψεις 21-22)




ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πρώτο τμήμα)

της 18ης Νοεμβρίου 2004 (* <#Footnote*>)

«Παράβαση κράτους μέλους – Παράνομη απόθεση στερεών αποβλήτων στη θέση
“Πέρα Γαληνοί” – Οδηγία 75/442/ΕΟΚ, περί των στερεών αποβλήτων, όπως
τροποποιήθηκε με την οδηγία 91/156/ΕΟΚ – Άρθρα 4 και 9»

Στην υπόθεση C-420/02,

με αντικείμενο προσφυγή του άρθρου 226 ΕΚ λόγω παραβάσεως,

ασκηθείσα στις 21 Νοεμβρίου 2002 ,

*Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων,* εκπροσωπούμενη από τον Μ.
Κωνσταντινίδη, με τόπο επιδόσεων στο Λουξεμβούργο,

προσφεύγουσα,

κατά

*Ελληνικής Δημοκρατίας,* εκπροσωπούμενης από την Ε. Σκανδάλου, με τόπο
επιδόσεων στο Λουξεμβούργο,

καθής,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (πρώτο τμήμα),

συγκείμενο από τους P. Jann, πρόεδρο τμήματος, R. Silva de Lapuerta
(εισηγήτρια), K. Lenaerts, S. von Bahr και K. Schiemann, δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: L. A. Geelhoed

γραμματέας: M. Múgica Arzamendi, κύρια υπάλληλος διοικήσεως,

έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία και κατόπιν της προφορικής
διαδικασίας της 24ης Ιουνίου 2004,

αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη
συνεδρίαση της 15ης Ιουλίου 2004,

εκδίδει την ακόλουθη

*Απόφαση*

1 Με το δικόγραφο της προσφυγής της, η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών
Κοινοτήτων ζητεί από το Δικαστήριο να αναγνωρίσει ότι η Ελληνική
Δημοκρατία, παραλείποντας να λάβει τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να
εξασφαλίσει ότι η διάθεση ή η αξιοποίηση των στερεών αποβλήτων που
αποτίθενται στη θέση «Πέρα Γαληνοί» του Νομού Ηρακλείου θα
πραγματοποιείται χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η υγεία του ανθρώπου, χωρίς
να δημιουργείται κίνδυνος για το νερό, τον αέρα ή το έδαφος, ούτε για
την πανίδα και τη χλωρίδα, και χωρίς να προκαλούνται ενοχλήσεις από τον
θόρυβο ή τις οσμές, και χορηγώντας άδεια για τη λειτουργία αυτής της
εγκαταστάσεως μη περιέχουσα τα απαραίτητα στοιχεία, παρέβη τις
υποχρεώσεις που υπέχει από τα άρθρα 4 και 9 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ του
Συμβουλίου, της 15ης Ιουλίου 1975, περί των στερεών αποβλήτων (ΕΕ L 194,
σ. 39), όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 91/156/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της
18ης Μαρτίου 1991 (ΕΕ L 78, σ. 32, στο εξής: οδηγία).

*Το νομικό πλαίσιο*

2 Το άρθρο 4 της οδηγίας ορίζει τα εξής:

«Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσουν ότι η
διάθεση ή η αξιοποίηση των αποβλήτων θα πραγματοποιείται χωρίς να
τίθεται σε κίνδυνο η υγεία του ανθρώπου και χωρίς να χρησιμοποιούνται
διαδικασίες ή μέθοδοι που ενδέχεται να βλάψουν το περιβάλλον, ιδίως δε:

– χωρίς να δημιουργείται κίνδυνος για το νερό, τον αέρα ή το
έδαφος, ούτε για την πανίδα και τη χλωρίδα,

– χωρίς να προκαλούνται ενοχλήσεις από τον θόρυβο ή τις οσμές,

– χωρίς να βλάπτονται οι τοποθεσίες και τα τοπία που παρουσιάζουν
ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Τα κράτη μέλη λαμβάνουν, εξάλλου, τα αναγκαία μέτρα για την απαγόρευση
της εγκατάλειψης, της απόρριψης και της ανεξέλεγκτης διάθεσης των
αποβλήτων».

3 Το άρθρο 9 της οδηγίας ορίζει:

«1. Για την εφαρμογή των άρθρων 4, 5, και 7, κάθε εγκατάσταση ή
επιχείρηση που διεξάγει τις εργασίες που αναφέρονται στο παράρτημα ΙΙ Α
πρέπει να διαθέτει άδεια της αναφερόμενης στο άρθρο 6 αρμόδιας αρχής.

Η άδεια αυτή αφορά, ιδίως:

– τους τύπους και τις ποσότητες αποβλήτων,

– τις τεχνικές προδιαγραφές,

– τις ληπτέες προφυλάξεις στον τομέα της ασφάλειας,

– τον τόπο διάθεσης των αποβλήτων,

– τη μέθοδο επεξεργασίας.

2. Οι άδειες αυτές μπορούν να χορηγούνται για καθορισμένη διάρκεια,
μπορούν να ανανεώνονται και να συνοδεύονται από όρους και υποχρεώσεις ή
είναι δυνατόν να απορρίπτονται [να μη χορηγούνται], ιδίως όταν η
προτεινόμενη μέθοδος διάθεσης είναι απαράδεκτη από την άποψη της
προστασίας του περιβάλλοντος».

*Η προ της ασκήσεως της προσφυγής διαδικασία *

4 Στις 23 Φεβρουαρίου 2000, η Επιτροπή, κατόπιν αναφορών που
υποβλήθηκαν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για παράνομη απόθεση στερεών
αποβλήτων στη θέση «Πέρα Γαληνοί» του Νομού Ηρακλείου Κρήτης, ζήτησε από
την Ελληνική Κυβέρνηση πληροφορίες για τις συνθήκες λειτουργίας της εν
λόγω εγκαταστάσεως και για την προώθηση του σχεδίου διαχειρίσεως των
αποβλήτων στον ως άνω νομό.

5 Με την από 10 Μαΐου 2000 απάντησή τους, οι ελληνικές αρχές
αναφέρθηκαν στην υλοποίηση, σε διάφορες περιοχές του εν λόγω νομού,
σχεδίων κατασκευής ΧΥΤΑ, ήτοι χώρων υγειονομικής ταφής απορριμμάτων. Οι
ελληνικές αρχές επισήμαναν ότι τέτοιο σχέδιο, το οποίο έχει εγκριθεί με
απόφαση του Μαρτίου του 1995, προβλέπεται για τη θέση «Πέρα Γαληνοί». Οι
εν λόγω αρχές διευκρίνισαν ότι η Κοινή Υπουργική Απόφαση περί εγκρίσεως
των περιβαλλοντικών όρων για το έργο αυτό δεν είχε ακόμη εκδοθεί.

6 Τον Μάιο του 2000, η Επιτροπή έλαβε γνώση μιας αποφάσεως που
είχε εκδώσει στις 22 Δεκεμβρίου 1998 το Πολυμελές Πρωτοδικείο Ηρακλείου,
το οποίο, διαπιστώνοντας την παράνομη λειτουργία της εγκαταστάσεως και
τους κινδύνους που αυτή συνεπαγόταν για το περιβάλλον και τον άνθρωπο,
είχε διατάξει την παύση της αποθέσεως στερεών αποβλήτων στη θέση «Πέρα
Γαληνοί».

7 Κατά τις συναντήσεις που έλαβαν χώρα στις 13 και 14 Δεκεμβρίου
2000, οι ελληνικές αρχές ενημέρωσαν την Επιτροπή ότι το σχέδιο
διαχειρίσεως των στερεών αποβλήτων στην περιφέρεια του Ηρακλείου δεν
είχε ακόμη τεθεί σε εφαρμογή και ότι η μελέτη των περιβαλλοντικών
επιπτώσεων για τη νέα εγκατάσταση στη θέση «Πέρα Γαληνοί» δεν είχε ακόμη
ολοκληρωθεί.

8 Με επιστολή της 20ής Μαρτίου 2001, οι ελληνικές αρχές ενημέρωσαν
την Επιτροπή για την ολοκλήρωση της πρώτης φάσεως του σχεδίου
διαχειρίσεως των στερεών αποβλήτων της Περιφέρειας Κρήτης. Οι ελληνικές
αρχές αναφέρθηκαν επίσης σε πραγματογνωμοσύνη που διενεργήθηκε
προκειμένου να εξετασθούν οι συνθήκες λειτουργίας της εγκαταστάσεως στη
θέση «Πέρα Γαληνοί». Προσέθεσαν ότι η εν λόγω τοποθεσία ήταν κατάλληλη
για την κατασκευή της νέας εγκαταστάσεως διαχειρίσεως των στερεών
αποβλήτων.

9 Η Επιτροπή, εκτιμώντας ότι η Ελληνική Δημοκρατία παρέβη τις
υποχρεώσεις που υπέχει από τα άρθρα 4 και 9 της οδηγίας, με έγγραφο
οχλήσεως που απηύθυνε στις 24 Απριλίου 2001, κάλεσε το εν λόγω κράτος να
υποβάλει τις παρατηρήσεις του.

10 Με την από 16 Νοεμβρίου 2001 απάντησή τους, οι ελληνικές αρχές
ενημέρωσαν την Επιτροπή ότι το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης ενέκρινε,
στις 16 Ιουλίου 2001, τη μελέτη του σχεδίου διαχειρίσεως των στερεών
αποβλήτων της Περιφέρειας Κρήτης. Οι ελληνικές αρχές υποστήριξαν ότι η
υλοποίηση αυτού του σχεδίου, μέσω της εφαρμογής ενός προγράμματος
αποκαταστάσεως για τη θέση «Πέρα Γαληνοί», θα συνέβαλλε αποφασιστικά στη
διευθέτηση του προβλήματος. Οι ελληνικές αρχές αναφέρθηκαν, επίσης, σε
διάφορα μέτρα που ελήφθησαν στη συγκεκριμένη θέση προκειμένου να
περιοριστούν οι επιπτώσεις στο περιβάλλον και οι κίνδυνοι για την
ανθρώπινη υγεία. Συγκεκριμένα, στον εν λόγω χώρο τοποθετήθηκε περίφραξη
και τέθηκε σε εφαρμογή σύστημα εικοσιτετράωρης φυλάξεως, δημιουργήθηκε
αντιπυρική ζώνη, κατασκευάστηκε ασφαλτοστρωμένος δρόμος για πρόσβαση,
ώστε να μειώνεται η σκόνη, καθώς και τάφρος απορροής όμβριων υδάτων, ενώ
γίνεται έλεγχος της απορροής των στραγγιδίων και ανακυκλοφορία τους στον
χώρο, ο οποίος καλυπτόταν με χώμα. Επιπλέον, όπως επισήμαναν οι
ελληνικές αρχές, τα πετρώματα της περιοχής είναι υδατοστεγανά.

11 Η Επιτροπή, εκτιμώντας ότι τα προαναφερθέντα μέτρα είναι
ανεπαρκή, απηύθυνε, στις 21 Δεκεμβρίου 2001, αιτιολογημένη γνώμη με την
οποία κάλεσε την Ελληνική Δημοκρατία να λάβει τα αναγκαία μέτρα για τη
συμμόρφωσή της προς την αιτιολογημένη αυτή γνώμη εντός προθεσμίας δύο
μηνών από της κοινοποιήσεώς της.

12 Με τις απαντήσεις τους στις 17 Απριλίου και στις 7 Ιουνίου 2002,
οι ελληνικές αρχές αναφέρθηκαν εκ νέου στην ολοκλήρωση του πλαισίου του
σχεδίου διαχειρίσεως των στερεών αποβλήτων της Περιφέρειας Κρήτης, στο
οποίο εντάσσεται και το σχέδιο για τον Νομό Ηρακλείου, και υπενθύμισαν
τα μέτρα που είχαν ληφθεί στη θέση «Πέρα Γαληνοί». Επισήμαναν ότι όλες
οι υπό εκπόνηση μελέτες της Περιφέρειας Κρήτης επί της διαχειρίσεως των
αποβλήτων θα ολοκληρώνονταν τον Ιούλιο του 2002 και, ως εκ τούτου, τα
έργα θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν εντός του ίδιου έτους. Οι εν λόγω
αρχές ανέφεραν ότι το σχέδιο προέβλεπε την κατασκευή και εκμετάλλευση,
στη θέση «Πέρα Γαληνοί», σύγχρονου ΧΥΤΑ, που θα κάλυπτε τις ανάγκες των
Νομών Ηρακλείου, Ρεθύμνου και Λασιθίου.

13 Η Επιτροπή, εκτιμώντας ότι η κατάσταση εξακολουθούσε να μην είναι
ικανοποιητική, αποφάσισε να ασκήσει την παρούσα προσφυγή.

*Επί της προσφυγής*

/Επί της πρώτης αιτιάσεως, που αντλείται από παράβαση του άρθρου 4 της
οδηγίας/

Επιχειρηματολογία των διαδίκων

14 Η Επιτροπή επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τα αποτελέσματα
επιθεωρήσεως που διενήργησαν οι αρμόδιες αρχές στις 11 Φεβρουαρίου 1998,
η λειτουργία της χωματερής στη θέση «Πέρα Γαληνοί» αποτελεί πηγή
μολύνσεως του περιβάλλοντος και συνεπάγεται κινδύνους για την υγεία των
κατοίκων.

15 Η Επιτροπή παρατηρεί ότι, με τις απαντήσεις τους επί της οχλήσεως
και της αιτιολογημένης γνώμης, οι ελληνικές αρχές αναγνωρίζουν ότι η
λειτουργία της χωματερής δεν έχει διακοπεί. Η Επιτροπή υποστηρίζει ότι
τα μέτρα που ελήφθησαν όσον αφορά τη συγκεκριμένη θέση δεν επαρκούν για
την εξασφάλιση της προσήκουσας λειτουργίας της χωματερής και την πρόληψη
κάθε κινδύνου για το φυσικό και το ανθρωπογενές περιβάλλον, κατά την
έννοια του άρθρου 4 της οδηγίας. Κατά την Επιτροπή, η κατασκευή τάφρων
απορροής πρέπει να συνοδευτεί από υδρογεωλογικές μελέτες και από
στοιχεία σχετικά με την υδατοστεγανότητα του εδάφους. Επιπλέον, δεν έχει
προβλεφθεί η λήψη κανενός μέτρου για την αποφυγή της μολύνσεως του
εδάφους και των υπογείων υδάτων, όπως η κατασκευή μονωτικού τοιχίου, η
εφαρμογή νέων συστημάτων συλλογής των στραγγιδίων και στεγανοποιήσεως,
περιοδικοί επιτόπιοι έλεγχοι, αναλύσεις της ποιότητας των υδάτων ή η
συλλογή και διαχείριση του βιοαερίου.

16 Επιπλέον, η Επιτροπή επισημαίνει ότι, σύμφωνα με έκθεση αυτοψίας
που συνέταξε, στις 23 Ιανουαρίου 2002, η Διεύθυνση Υγείας της
Νομαρχιακής Αυτοδιοικήσεως Ηρακλείου, το προστατευτικό τοιχίο δεν
συγκρατούσε τα στραγγίδια των αποβλήτων, με αποτέλεσμα αυτά να χύνονται
σε ένα ρείθρο και, εν συνεχεία, να καταλήγουν στη θάλασσα. Η Επιτροπή
προσθέτει ότι η υδατοστεγανότητα των πετρωμάτων του υπεδάφους της
χωματερής δεν αποδεικνύεται και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί γίνει επίκλησή
της προκειμένου να δικαιολογηθεί η μη λήψη μέτρων για την αποφυγή της
μολύνσεως του εδάφους και των υπόγειων υδάτων. Τέλος, κατά την Επιτροπή,
τα μέτρα του περιφερειακού σχεδίου διαχειρίσεως των αποβλήτων, τα οποία
προβλέπονται για την επίλυση του προβλήματος διαχειρίσεως των αποβλήτων
στην Κρήτη, βρίσκονται ακόμη στο στάδιο της μελέτης.

17 Υπό αυτές τις συνθήκες, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι, καθόσον η
εγκατάσταση των Πέρα Γαληνών χρησιμοποιείται από το 1994 και εξακολουθεί
να λειτουργεί έως σήμερα, η Ελληνική Δημοκρατία υπερέβη τα όρια της
εξουσίας εκτιμήσεως που τής παρέχει το άρθρο 4 της οδηγίας.

18 Η Ελληνική Κυβέρνηση υποστηρίζει ότι δεν υπερέβη τα όρια της
εξουσίας εκτιμήσεως που το άρθρο 4 της οδηγίας καταλείπει στα κράτη
μέλη. Εκτιμά ότι, λαμβανομένων υπόψη των μέτρων που ελήφθησαν στη θέση
«Πέρα Γαληνοί», η χωματερή δεν δημιουργεί, υπό τις σημερινές συνθήκες
λειτουργίας της, κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.

19 Συναφώς, η Ελληνική Κυβέρνηση προβάλλει επίσης τους ακόλουθους
ισχυρισμούς:

– στο πλαίσιο του νέου σχεδιασμού διαχειρίσεως αποβλήτων, η
συγκεκριμένη χωματερή αποτελεί αντικείμενο μελέτης αποκαταστάσεως·

– η δεύτερη φάση του Σχεδιασμού Διαχείρισης των Στερεών Αποβλήτων
της Περιφέρειας Κρήτης έχει ολοκληρωθεί·

– ο σχεδιασμός και ο προγραμματισμός των επενδύσεων και της
λειτουργίας του συστήματος ανακυκλώσεως των υλικών συσκευασίας, οι
οποίοι εγκρίθηκαν από την Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ, θα ολοκληρωθούν εντός του 2004·

– το 2003 υποβλήθηκε αίτηση για συνδρομή του Ταμείου Συνοχής,
προκειμένου να χρηματοδοτηθεί η κατασκευή της κεντρικής εγκαταστάσεως
ΧΥΤΑ και η αποκατάσταση της θέσεως «Πέρα Γαληνοί».

20 Η Ελληνική Κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η έκθεση του Ιανουαρίου
2002, την οποία επικαλείται η Επιτροπή, συνετάχθη κατόπιν αυτοψίας που
διενεργήθηκε υπό εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες, λόγω συνεχών
βροχοπτώσεων. Αφετέρου, οι ελληνικές αρχές επισημαίνουν ότι από έκθεση
της 12ης Μαρτίου 2003 προκύπτει ότι, εκτός των περιπτώσεων συνδρομής
εξαιρετικών συνθηκών, τα στραγγίδια καταλήγουν σε τρεις στεγανές
δεξαμενές, όπου πραγματοποιείται ανακυκλοφορία τους στους χώρους της
χωματερής. Εξάλλου, η μελέτη των περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την
αποκατάσταση της χωματερής των Πέρα Γαληνών κατατέθηκε στις 10
Φεβρουαρίου 2003 και η έγκρισή της αναμενόταν τον Απρίλιο του 2003. Η
υδατοστεγανότητα των πετρωμάτων της περιοχής πιστοποιήθηκε κατά τη
γεωλογική εξέταση που πραγματοποιήθηκε για τις ανάγκες υλοποιήσεως του
σχεδίου διαχειρίσεως των αποβλήτων. Οι ελληνικές αρχές επισημαίνουν
επίσης ότι από τους πραγματοποιηθέντες εκ μέρους των αρμοδίων αρχών
ελέγχους της ποιότητας των υδάτων δεν προκύπτει υπέρβαση των
επιτρεπόμενων ορίων.

Εκτίμηση του Δικαστηρίου

21 Εκ προοιμίου, πρέπει να υπομνησθεί ότι, μολονότι το άρθρο 4,
πρώτο εδάφιο, της οδηγίας δεν ορίζει επακριβώς το περιεχόμενο των μέτρων
που πρέπει να ληφθούν προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι η διάθεση των
αποβλήτων θα πραγματοποιείται χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η υγεία του
ανθρώπου και χωρίς να βλάπτεται το περιβάλλον, δεσμεύει τα κράτη μέλη ως
προς τον επιδιωκόμενο σκοπό, καταλείποντάς τους ένα περιθώριο εκτιμήσεως
κατά την αξιολόγηση της αναγκαιότητας των μέτρων αυτών (απόφαση της 9ης
Νοεμβρίου 1999, C-365/97, Επιτροπή κατά Ιταλίας, Συλλογή 1999,
σ. I‑7773, σκέψη 67).

22 Επομένως, δεν είναι, κατ’ αρχήν, δυνατό να συναχθεί αυτομάτως από
το ασύμβατο μιας πραγματικής καταστάσεως με τους καθοριζόμενους στο
άρθρο 4, πρώτο εδάφιο, της οδηγίας σκοπούς ότι το οικείο κράτος μέλος
παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από την εν λόγω διάταξη, ήτοι ότι
παρέλειψε να λάβει τα μέτρα που απαιτούνται προκειμένου να εξασφαλισθεί
ότι τα απόβλητα θα διατίθενται χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η υγεία του
ανθρώπου και χωρίς να βλάπτεται το περιβάλλον. Εντούτοις, η επί μακρόν
και άνευ επεμβάσεως των αρμοδίων αρχών συνέχιση αυτής της καταστάσεως,
ιδίως δε όταν αυτή επιφέρει σημαντική υποβάθμιση του περιβάλλοντος,
μπορεί να συνιστά υπέρβαση εκ μέρους των κρατών μελών των ορίων της
εξουσίας εκτιμήσεως που τους παρέχει η διάταξη αυτή (προπαρατεθείσα
απόφαση Επιτροπή κατά Ιταλίας, σκέψη 68).

23 Πρέπει, ομοίως, να υπομνησθεί ότι, κατά πάγια νομολογία, η ύπαρξη
παραβάσεως πρέπει να εκτιμάται σε συνάρτηση με την κατάσταση του κράτους
μέλους, όπως αυτή είχε κατά τη λήξη της ταχθείσας με την αιτιολογημένη
γνώμη προθεσμίας, και ότι οι επελθούσες εν συνεχεία μεταβολές δεν
μπορούν να ληφθούν υπόψη από το Δικαστήριο (βλ., μεταξύ άλλων, αποφάσεις
της 24ης Οκτωβρίου 2002, C‑455/00, Επιτροπή κατά Ιταλίας, Συλλογή 2002,
σ. I-9231, σκέψη 21, και της 2ας Οκτωβρίου 2003, C-348/02, Επιτροπή κατά
Ιταλίας, Συλλογή 2003, σ. I‑11653, σκέψη 7).

24 Συνεπώς, πρέπει να εξετασθεί αν η Επιτροπή απέδειξε επαρκώς ότι,
κατά την εκπνοή της ταχθείσας με την αιτιολογημένη γνώμη προθεσμίας, η
Ελληνική Δημοκρατία είχε παραλείψει, για μεγάλο χρονικό διάστημα, να
λάβει τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να εξασφαλίσει ότι η διάθεση ή η
αξιοποίηση των στερεών αποβλήτων που αποτίθενται στη θέση «Πέρα Γαληνοί»
θα πραγματoπoιείται χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η υγεία του ανθρώπου και
χωρίς να χρησιμοποιούνται διαδικασίες ή μέθοδοι που μπορούν να βλάψουν
το περιβάλλον.

25 Συναφώς, πρέπει να επισημανθεί ότι η Ελληνική Κυβέρνηση δεν
αμφισβητεί την παρουσία, στη θέση «Πέρα Γαληνοί», στερεών αποβλήτων
επικίνδυνων για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.

26 Επιβάλλεται, ομοίως, η επισήμανση ότι, σύμφωνα με τα πορίσματα
ελέγχου που διενεργήθηκε στη συγκεκριμένη θέση το 1998, η λειτουργία της
χωματερής των Πέρα Γαληνών αποτελούσε πηγή μολύνσεως του περιβάλλοντος
και προκαλούσε κινδύνους για την υγεία των κατοίκων.

27 Με απόφαση του ίδιου έτους, το Πολυμελές Πρωτοδικείο Ηρακλείου,
διαπιστώνοντας ότι η εγκατάσταση λειτουργούσε παράνομα, διέταξε την
παύση της αποθέσεως στερεών αποβλήτων στη θέση «Πέρα Γαληνοί» και
αναγνώρισε τους κινδύνους που η λειτουργία της εν λόγω εγκαταστάσεως
συνεπαγόταν για το περιβάλλον και την υγεία του ανθρώπου.

28 Εξάλλου, από την έκθεση αυτοψίας της 23ης Ιανουαρίου 2002
προκύπτει ότι, παρά τα ληφθέντα από τις ελληνικές αρχές μέτρα, το
προστατευτικό τοιχίο δεν συγκρατεί τα στραγγίδια των αποβλήτων, με
αποτέλεσμα αυτά να ρέουν κατά μήκος ενός ρείθρου και να καταλήγουν στη
θάλασσα.

29 Το γεγονός ότι η αυτοψία αυτή έλαβε χώρα σε περίοδο υψηλών
βροχοπτώσεων δεν αναιρεί την ως άνω διαπίστωση. Ομοίως, η Ελληνική
Κυβέρνηση δεν δύναται να αντλεί επιχειρήματα από τα πορίσματα της
εκθέσεως που συντάχθηκε μετά την αυτοψία της 12ης Μαρτίου 2003, καθώς η
αυτοψία αυτή διενεργήθηκε μετά την εκπνοή της ταχθείσας με την
αιτιολογημένη γνώμη προθεσμίας, ήτοι μετά την 20ή Φεβρουαρίου 2002.

30 Ως προς τα σχέδια και τις μελέτες για τη βελτίωση της
επεξεργασίας των αποβλήτων στην Περιφέρεια Κρήτης, για τα οποία κάνει
λόγο η Ελληνική Κυβέρνηση, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι δεν συνιστούν τα
μέτρα που είναι αναγκαία προκειμένου να εξασφαλισθεί ότι η διάθεση ή η
αξιοποίηση των αποβλήτων που αποτίθενται στη θέση «Πέρα Γαληνοί» θα
πραγματοποιείται χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η υγεία του ανθρώπου και
χωρίς να χρησιμοποιούνται διαδικασίες ή μέθοδοι που μπορούν να βλάψουν
το περιβάλλον.

31 Αφετέρου, τα εν λόγω σχέδια και μελέτες δεν περιέχουν κανένα
στοιχείο από το οποίο να προκύπτει η ημερομηνία κατά την οποία θα
υλοποιούνταν, ενδεχομένως, τα έργα αξιοποιήσεως ή διαθέσεως των
αποτιθέμενων στη συγκεκριμένη θέση αποβλήτων. Αντιθέτως, αποκαλύπτουν
ότι, κατά την εκπνοή της ταχθείσας με την αιτιολογημένη γνώμη
προθεσμίας, τα έργα αυτά δεν είχαν υλοποιηθεί.

32 Επιπλέον, όπως επισημαίνει ο γενικός εισαγγελέας με το σημείο 16
των προτάσεών του, η ίδια η ύπαρξη αυτών των σχεδίων και μελετών
υποδηλώνει την αναγνώριση, εκ μέρους των ελληνικών αρχών, της απειλής
που η εγκατάσταση των Πέρα Γαληνών συνιστά για την ανθρώπινη υγεία και
για το περιβάλλον.

33 Συνεπώς, η Επιτροπή απέδειξε επαρκώς ότι οι ελληνικές αρχές
παρέλειψαν, για μεγάλο χρονικό διάστημα, να λάβουν τα αναγκαία μέτρα
προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι η διάθεση ή η αξιοποίηση των στερεών
αποβλήτων που αποτίθενται στη θέση «Πέρα Γαληνοί» θα πραγματoπoιείται
χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η υγεία του ανθρώπου και χωρίς να
χρησιμοποιούνται διαδικασίες ή μέθοδοι που μπορούν να βλάψουν το
περιβάλλον.

34 Επομένως, η πρώτη αιτίαση, που αντλείται από παράβαση του άρθρου
4 της οδηγίας, είναι βάσιμη.

/Επί της δεύτερης αιτιάσεως, που αντλείται από παράβαση του άρθρου 9
της οδηγίας/

35 Με τη δεύτερη αιτίαση, η Επιτροπή ζητεί από το Δικαστήριο να
αναγνωρίσει ότι η Ελληνική Δημοκρατία, χορηγώντας άδεια για τη
λειτουργία της εγκαταστάσεως των Πέρα Γαληνών μη περιέχουσα τα
απαραίτητα στοιχεία, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 9
της οδηγίας.

36 Η Επιτροπή υποστηρίζει ότι η χωματερή των Πέρα Γαληνών λειτουργεί
χωρίς να πληρούνται οι προϋποθέσεις της ισχύουσας εθνικής νομοθεσίας.
Υπό αυτές τις συνθήκες, η Επιτροπή εκτιμά ότι είναι, κατά μείζονα λόγο,
αδιαμφισβήτητο ότι η εν λόγω χωματερή λειτουργεί χωρίς σύμφωνη με τους
όρους του άρθρου 9 της οδηγίας άδεια.

37 Η Ελληνική Κυβέρνηση δεν αμφισβητεί αυτόν τον ισχυρισμό. Συνεπώς,
και δεδομένου ότι η Ελληνική Κυβέρνηση δεν προσκόμισε αντίθετα στοιχεία,
η δεύτερη αιτίαση της Επιτροπής, που αντλείται από παράβαση του άρθρου 9
της οδηγίας, πρέπει να κριθεί βάσιμη.

38 Λαμβανομένων υπόψη των ανωτέρω σκέψεων, πρέπει να αναγνωρισθεί
ότι η Ελληνική Δημοκρατία, παραλείποντας να λάβει τα αναγκαία μέτρα
προκειμένου να εξασφαλίσει ότι η διάθεση ή η αξιοποίηση των στερεών
αποβλήτων που αποτίθενται στη θέση «Πέρα Γαληνοί» της εδαφικής
περιφέρειας του Νομού Ηρακλείου θα πραγματoπoιείται χωρίς να τίθεται σε
κίνδυνο η υγεία του ανθρώπου, χωρίς να δημιουργείται κίνδυνος για το
νερό, τον αέρα ή το έδαφος, ούτε για την πανίδα και τη χλωρίδα, και
χωρίς να προκαλούνται ενοχλήσεις από τον θόρυβο ή τις οσμές, και
χορηγώντας άδεια για τη λειτουργία αυτής της εγκαταστάσεως μη περιέχουσα
τα απαραίτητα στοιχεία, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τα άρθρα 4
και 9 της οδηγίας.

*Επί των δικαστικών εξόδων*

39 Κατά το άρθρο 69, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας, ο
ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα, εφόσον υπήρξε
σχετικό αίτημα του νικήσαντος διαδίκου. Δεδομένου ότι η Επιτροπή ζήτησε
την καταδίκη της Ελληνικής Κυβερνήσεως και η Ελληνική Κυβέρνηση
ηττήθηκε, πρέπει αυτή να καταδικαστεί στα δικαστικά έξοδα.

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (πρώτο τμήμα) αποφασίζει:

1) *Η Ελληνική Δημοκρατία, παραλείποντας να λάβει τα αναγκαία μέτρα
προκειμένου να εξασφαλίσει ότι η διάθεση ή η αξιοποίηση των στερεών
αποβλήτων που αποτίθενται στη θέση «Πέρα Γαληνοί» της εδαφικής
περιφέρειας του Νομού Ηρακλείου θα πραγματοποιείται χωρίς να τίθεται σε
κίνδυνο η υγεία του ανθρώπου, χωρίς να δημιουργείται κίνδυνος για το
νερό, τον αέρα ή το έδαφος, ούτε για την πανίδα και τη χλωρίδα, και
χωρίς να προκαλούνται ενοχλήσεις από τον θόρυβο ή τις οσμές, και
χορηγώντας άδεια για τη λειτουργία αυτής της εγκαταστάσεως μη περιέχουσα
τα απαραίτητα στοιχεία, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τα άρθρα 4
και 9 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ, περί των στερεών αποβλήτων, όπως
τροποποιήθηκε με την οδηγία 91/156/ΕΟΚ.*

2) *Καταδικάζει την Ελληνική Δημοκρατία στα δικαστικά έξοδα. *

(Υπογραφές)

ο πιλότος που επέστρεψε στις ....ρίζες.

ο πιλότος που επέστρεψε στις...ρίζες.

Τρεις παθόντες διηγούνται...

1 Ο κ. Πασχάλης Γκλαβίνας έχει μονάδα με αγελάδες γαλακτοπαραγωγής στο χωριό Σωχός στη Β. Ελλάδα. Οταν αποφάσισε να νομιμοποιήσει τα κτίσματα στη μονάδα του σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία, ανακάλυψε ότι η διαδικασία ήταν εξαιρετικά δύσκολη και κυρίως ακριβή.
«Βγήκε ένας νόμος το 2005 που έλεγε ότι όλοι οι κτηνοτρόφοι μπορούν να βγάλουν άδεια για τα κτίσματα στις μονάδες τους εφόσον τα έχουν φτιάξει πριν από την έκδοση της νομοθεσίας, χωρίς να χρειαστεί να πληρώσουν πρόστιμα στην πολεοδομία.
Ξεκινήσαμε μερικοί να κάνουμε τη διαδικασία, αλλά ζητούσαν ξανά τοπογραφικά σχέδια και τέτοια. Δεν προχώρησε λοιπόν η υπόθεση. Ετσι τον Ιανουάριο έκαναν ξανά μια τροποποίηση στον νόμο, για να γίνουν πιο εύκολες οι διαδικασίες. Χρειάζονται ωστόσο χαρτιά από το δήμο, τη νομαρχία, την περιφέρεια και τη Διεύθυνση Γεωργίας. Επίσης πρέπει να υπογράψουν δύο πολιτικοί μηχανικοί για τη στατικότητα των κτιρίων, και ξέρεις, οι μηχανικοί θέλουν να πληρωθούν. Κάποιος έβαλε ένα μηχανικό και του έφτιαξε τα χαρτιά· του ζήτησε 4.000 ευρώ για αμοιβή. Ηρθε μετά η επιτροπή (τριμελής, από την περιφέρεια, τη νομαρχία και τη Διεύθυνση Γεωργίας) να εξετάσει τον στάβλο και είπε ότι δεν δικαιούνταν να πάρει άδεια, ήταν ακατάλληλος ο στάβλος. Ναι, αλλά ο μηχανικός πληρώθηκε. Οταν αυτό μαθεύτηκε, οι περισσότεροι σταμάτησαν τις διαδικασίες.
Γιατί να μην έρθει κάποιος από αυτή την επιτροπή να μας πει από την αρχή ποιος δικαιούται να πάρει άδεια και ποιος όχι, ώστε να μην ξεκινήσουμε να κάνουμε άδικα τα χαρτιά;»
2 Ο κ. Σπύρος Ρουμπούλας και ο αδελφός του ο Γιώργος έχουν επιχείρηση παραγωγής φυτών εσωτερικού χώρου στον Μαραθώνα. Το 2004, το χιόνι έσπασε ένα από τα θερμοκήπιά τους...
«Ειδοποιήσαμε τον ΕΛΓΑ (Ελληνικός Οργανισμός Αγροτικών Αποζημιώσεων), όπου πληρώνουμε τις εισφορές μας για περίπτωση καταστροφής. Λίγες μέρες αργότερα ήρθαν για να κάνουν αυτοψία. Κατέγραψαν τις ζημιές, μας είπαν να περιμένουμε. Στη συνέχεια χρειάστηκαν πάνω από δύο μήνες σε διάφορες διαδικασίες και χαρτιά που έπρεπε να συγκεντρώσουμε. Καταφέραμε να πάρουμε το 1/5 των χρημάτων που δώσαμε για την ανακατασκευή του θερμοκηπίου, ύστερα από ένα χρόνο, παρότι εμείς πληρώναμε κανονικά τις εισφορές μας στον οργανισμό. Τα χρήματα ήταν αποζημίωση για τις καταστροφές στο θερμοκήπιο ενώ η ζημιά ήταν ολοκληρωτική.
Καταστράφηκαν όλα τα φυτά γιατί σταμάτησε να λειτουργεί το ρεύμα και δεν υπήρχε θέρμανση και η θερμοκρασία ήταν –11 βαθμοί Κελσίου. Φυσικά, για να φτιαχτεί το θερμοκήπιο δεν ήταν δυνατόν να περιμένουμε ένα χρόνο, ούτε έφταναν τα χρήματα που τελικά εισπράξαμε. Ετσι αναγκαστήκαμε να πάρουμε δάνειο...».
3 Ο κ. Μιχάλης Βαβουράκης έχει ήδη κτηνοτροφική μονάδα στο Ρέθυμνο και παράγει βιολογικό χοιρινό και αλλαντικά. Οταν αποφάσισε να επεκτείνει τις δραστηριότητές του, έμπλεξε σε μια περιπέτεια που ξεκίνησε το 2002 και ακόμα δεν έχει τελειώσει.
«Ηθελα να κάνω μια εγκατάσταση νόμιμη. Εχω ιδιόκτητη περιοχή περίπου 80 στρεμμάτων στη περιοχή Ρεθύμνου, 15 χιλιόμετρα από τη θάλασσα, μέσα στην περιοχή Natura. Σύμφωνα με τη νομοθεσία αν κάνεις βιολογική κτηνοτροφία μέσα σε περιοχή Νatura έχεις “προτεραιότητα” όσον αφορά στην επιδότηση.
Το 2002 έκανα αίτηση για νομιμοποίηση της μονάδας. Πηγαίνεις πρώτα στο δασαρχείο για να πιστοποιήσει ότι η περιοχή που βρίσκεται η μονάδα δεν είναι δασική περιοχή και μπορείς να κάνεις την επένδυση. Επειτα πρέπει να πάρεις χαρτιά και από τις τρεις αρχαιολογίες (κλασικών, βυζαντινών και νεωτέρων μνημείων) που ανήκουν στο υπουργείο Πολιτισμού, ότι η συγκεκριμένη περιοχή δεν είναι αρχαιολογικός χώρος. Στη συνέχεια χρειάζεται ένα χαρτί από την πολεοδομία, για να πάρεις άδεια χωροθέτησης.
Η απόφαση δημοσιεύεται σε μια εφημερίδα για να λάβουν γνώση όλοι οι ενδιαφερόμενοι. Μετά έρχεται μια επιτροπή της νομαρχίας που κάνει αυτοψία και εγκρίνει τον χώρο. Ετσι καταθέτεις τον φάκελο στην περιφέρεια και παίρνεις την προέγκριση περιβαλλοντικών όρων ώστε να προχωρήσεις στη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, που εγκρίνεται από την περιφέρεια. Ομως η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων πρέπει προηγουμένως να περάσει από το νομαρχιακό συμβούλιο που δίνει γνωμοδότηση, η οποία δεν είναι δεσμευτική. Η δική μου η αίτηση έφτασε στο νομαρχιακό συμβούλιο το 2004, το οποίο γνωμοδότησε αρνητικά, γιατί οι ξενοδόχοι της περιοχής –τα ξενοδοχεία βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση– συγκέντρωσαν κόσμο για να μη γίνει η μονάδα. Τελικά όμως πήρα έγκριση από την περιφέρεια πέρυσι τέτοιο καιρό και προχώρησα στην έκδοση οικοδομικής άδειας. Στο μεταξύ, οι ξενοδόχοι έκαναν προσφυγή στο ΣτΕ, που δεν ξέρουμε πότε θα εκδικαστεί και ο δικηγόρος μου –γιατί πλέον έχω προσλάβει δικηγόρο– λέει ότι αν ξεκινήσω εργασίες στο χωράφι μπορούν να κάνουν αίτηση για διακοπή εργασιών έως την εκδίκαση της υπόθεσης. Εκεί έχω κολλήσει και περιμένω με υπομονή να δω τι θα γίνει στο τέλος. Εχω φάει πέντε χρόνια και θα χρειαστούν άλλα τρία–τέσσερα, υποθέτω. Εφόσον όμως δεν έχω την άδεια λειτουργίας, δεν παίρνω και την επιδότηση. Επίσης έχω καταθέσει μια πρόταση στο υπουργείο για την ίδρυση τυποποιητηρίου κρέατος και έχω μπει στο πρόγραμμα αλλά και πάλι έχουν κάνει προσφυγή. Πολλά πράγματα, όταν θέλεις να κάνεις μια επένδυση, είναι εκτός λογικής».

Καθημερινή 13 - 05 - 07

Σε μια υπηρεσία όλες οι ενέργειες

Του Γιωργου Κεφαλα*
Τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερο στην αγροτική οικονομία της χώρας μας πληθαίνουν οι σοβαρές επενδυτικές προσπάθειες, και κάποιοι αγρότες ή και επιχειρηματίες που προέρχονται από άλλους χώρους υλοποιούν σημαντικές επενδύσεις στην παραγωγή και εμπορία αγροτικών προϊόντων και κυρίως προσανατολίζονται στην παραγωγή προϊόντων που «ζητάει» η αγορά. Oμως, σκοντάφτουν σε μια σειρά ανασταλτικούς παράγοντες όπως το χωροταξικό, η αδυναμία πρόσβασης στον τραπεζικό τομέα για τη χρηματοδότηση, η έλλειψη εκπαίδευσης και βέβαια η γραφειοκρατία που σκοτώνει την επιχειρηματικότητα. Είναι εύκολα αντιληπτό ότι πρέπει να γίνει σοβαρή προσπάθεια εξορθολογισμού αυτού του θεάτρου του παραλόγου. Μια λύση τύπου one stop shop, δηλαδή η δυνατότητα να γίνονται σε μια υπηρεσία όλες οι αναγκαίες ενέργειες που εφαρμόζουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες, θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στην πατρίδα μας.
* Ο Γ. Κεφαλάς είναι πρόεδρος της Eνωσης Νέων Αγροτών Ελλάδας.

Καθημερινή 13 - 05 - 07

Πιο απλές διαδικασίες και αξιοποίηση πόρων

Του Ευαγγελου Μπασιακου*
Κατά τη διάρκεια των 37 μηνών της διακυβέρνησής μας, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων έχει προχωρήσει στην απλούστευση των διαδικασιών. Κυρίως όσον αφορά σε μέτρα του Γ΄ ΚΠΣ, όπως τα Σχέδια Βελτίωσης (Μέτρο 1.1 Εκσυγχρονισμός γεωργικών εκμεταλλεύσεων) και οι «Επενδύσεις στη μεταποίηση & εμπορία γεωργικών προϊόντων» (Μέτρο 2.1) έχουν περιορισθεί σημαντικά –μέσα στο πλαίσιο της νομιμότητας– τα δικαιολογητικά κατά τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων ένταξης. Συγκεκριμένα για τη ζωική παραγωγή νομιμοποιήθηκαν οι κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις και εγκρίθηκαν σχέδια εγκαταστάσεων που διατίθενται δωρεάν από την Ειδική Γραμματεία (έχουν δοθεί και στις Νομαρχίες) χωρίς να απαιτείται έκδοση νέας οικοδομικής αδείας. Εχει απλοποιηθεί η διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης των αιτήσεων, καθώς υπάρχει πλέον μία γνωμοδοτική επιτροπή, με έδρα την εκάστοτε Περιφέρεια. Επίσης έχει διευρυνθεί, όπου κρίθηκε απαραίτητο, η Επιτροπή με επιπλέον μέλη για τη διασφάλιση της διαφάνειας και του κοινωνικού ελέγχου. Με την επιτάχυνση και απλούστευση των διαδικασιών, τη μείωση των προθεσμιών για την έκδοση εγκριτικών πράξεων και την αλλαγή φορέων υποδοχής των προτάσεων-αιτήσεων των ενδιαφερομένων έχουμε πετύχει την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των πόρων. Ετσι, στα προγράμματα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων έχουμε σημαντική επιτάχυνση των ρυθμών υλοποίησης. Δηλαδή από το 17% τον Μάρτιο του 2004 φτάσαμε στο 60% σήμερα. Η χώρα μας, και ειδικότερα η ύπαιθρος, έχει θέσει γερές βάσεις στο γενικότερο ανταγωνιστικό περιβάλλον της Ε.Ε.
* Ο κ. Ευ. Μπασιάκος είναι υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων.

Καθημερινή 13 - 05 - 07

Ενας ελέφαντας που θα φαγωθεί σιγά σιγά

Του Χρηστου Φωλια*
«Ορισμένα κριτήρια και περιορισμοί επιβάλλονται από κοινοτικές οδηγίες και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις συμβάσεις που έχουμε υπογράψει. Πρόκειται, δηλαδή, για τυπικές υποχρεώσεις που δεν μπορούν να αποφευχθούν. Το «εντάξει, δεν βαριέσαι» δεν ισχύει για τους κοινοτικούς. Η άγνοια σχετικά με τα κοινοτικά δεδομένα και τις υποχρεώσεις μας σταδιακά ξεπερνιέται με συνεχή ενημέρωση. Το πρόβλημα, πάντως, της γραφειοκρατίας είναι δεδομένο και υπαρκτό. Είναι ένα θηρίο που προσπαθούμε να καταπολεμήσουμε. Με μέτρα που έχουν ληφθεί και λαμβάνονται, σιγά σιγά οι διαδικασίες απλουστεύονται. Για εμάς, η γραφειοκρατία είναι ένας ελέφαντας που με υπομονή, προσήλωση, σχέδιο και αποτελεσματικότητα, μπορούμε να τον φάμε μπριζόλα-μπριζόλα. Και πιστεύω ότι θα την ελαχιστοποιήσουμε. Γιατί το να πει κανείς ότι θα την εξαλείψει, είναι μεγάλη κουβέντα».
* Ο κ. Χρ. Φώλιας είναι υφυπουργός Οικονομίας.

Καθημερινή 13 - 05 - 07

Νέοι αγρότες, με μεράκι... εγκαταλείπουν

Για να επενδύσουν στη νέα μορφή γεωργίας αντιμετώπισαν γραφειοκρατία, χρονοβόρες διαδικασίες και αδιαφορία των αρμοδίων
Της Τανιας Γεωργιοπουλου
Α πό τους αγρότες που κάθονται στο καφενείο έως τους αγρότες επιχειρηματίες, η απόσταση είναι πραγματικά μεγάλη. Και, όπως φαίνεται, το κράτος ή μάλλον η διοίκηση με τις υπηρεσίες της δεν βοηθούν καθόλου να διανυθεί. Οπως δείχνουν τα στοιχεία, από την πλευρά των αγροτών υπάρχει διάθεση. Οι νέοι αγρότες στην Ε.Ε. αποτελούν είδος προς εξαφάνιση, συμβαδίζοντας με τη γενικότερη τάση μείωσης του αγροτικού πληθυσμού. Ωστόσο η Ελλάδα εμφανίζει ποσοστό νέων αγροτών υψηλότερο του κοινοτικού μέσου όρου (10,5% με μέσο κοινοτικό όρο 8,7%), καταλαμβάνοντας την τέταρτη θέση ανάμεσα στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Νέοι άνθρωποι με μεράκι και διάθεση ξεκινούν να επενδύσουν στη νέα μορφή γεωργίας που θέλει και χρειάζεται η χώρα, για να αντιμετωπίσουν σύντομα χρονοβόρες διαδικασίες, απίστευτη γραφειοκρατία και τελικά πλήρη αδιαφορία. Πολλοί είναι αυτοί που εγκαταλείπουν...
Από τους 15.000 νέους αγρότες που εντάχθηκαν στα προγράμματα του Γ΄ ΚΠΣ μέσα σε μια διετία, περισσότεροι από τους μισούς ή έχουν σοβαρό επιχειρηματικό πρόβλημα ή έχουν εγκαταλείψει, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ενωσης Νέων Αγροτών κ. Γιώργο Κεφαλά. «Ολοι μιλούν για το δαιδαλώδες σύστημα που υπάρχει για την έγκριση μιας επένδυσης. Οι φάκελοι στοιβάζονται στους διαδρόμους, χάνονται και ψάχνεις να βρεις τι γίνεται. Στην Ελλάδα πιο εύκολα φτιάχνεις πυρηνικό εργοστάσιο παρά βουστάσιο», τονίζει. Εάν ένας επενδυτής σχεδιάζει να υλοποιήσει μία επένδυση π.χ. κατασκευής μιας κτηνοτροφικής μονάδας, ο ελάχιστος χρόνος που απαιτείται για την έγκριση του επενδυτικού σχεδίου και την έκδοση των προβλεπόμενων αδειοδοτήσεων είναι δεκαοκτώ μήνες. Οι δε εμπλεκόμενες υπηρεσίες είναι δεκατρείς», λέει ο κ. Κεφαλάς.
Ο ίδιος ξέρει καλά, αφού χρειάστηκαν τρία ολόκληρα χρόνια για να εγκριθεί η αίτησή του για να φτιάξει μια κτηνοτροφική μονάδα. Συχνά στο διάστημα που μεσολαβεί πολλοί αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα.
Καταστράφηκαν περιμένοντας
«Υπάρχουν άνθρωποι που καταστράφηκαν περιμένοντας τις χρηματοδοτήσεις από τα προγράμματα στα οποία είχαν ενταχθεί» λέει στην «Κ» ο κ. Νίκος Αντώνογλου, μελετητής και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του ΓΕΩΤΕΕ. Οπως εξηγεί, όταν έχεις κάνει μια επένδυση π.χ. μια κτηνοτροφική μονάδα, έρχεται μια επιτροπή (επιτροπή παραλαβής) και ελέγχει το έργο όταν για παράδειγμα έχει ολοκληρωθεί κατά 30% προκειμένου να δοθεί ένα τμήμα των χρημάτων. «Ομως η διαδικασία αυτή παρουσιάζει μεγάλες καθυστερήσεις. Αν κάποιος έχει υπογράψει επιταγές και αυτές διαμαρτυρηθούν ήδη έχει πάρει την κάτω βόλτα». «Δεν πρέπει να υπάρχει έλεγχος;» αντιτείνουν οι αρμόδιοι. «Ασφαλώς, αλλά πρέπει να γίνεται γρήγορα και αποτελεσματικά» τονίζει ο κ. Αντώνογλου.
Συχνό φαινόμενο, άλλωστε, είναι η ψήφιση νόμων ή η έκδοση υπουργικών αποφάσεων που στην πράξη είτε δεν μπορούν να εφαρμοστούν είτε χρειάζονται δεκάδες διευκρινιστικές αποφάσεις. Αυτό, βέβαια, σημαίνει ότι αυτοί που τις συνέταξαν είτε δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα, είτε απλώς δεν κάθισαν να το ψάξουν περισσότερο. «Υπάρχει μεγάλη ασάφεια στις αποφάσεις και όταν ξεκινάς μια διαδικασία δεν γνωρίζεις ποτέ ποιο θα είναι το τελικό αποτέλεσμα» λέει ο κ. Αντώνογλου. Κάπως έτσι συνέβη σε πολλούς, που ακολουθώντας τις παροτρύνσεις του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης αποφάσισαν να νομιμοποιήσουν τους στάβλους τους, προκειμένου να μπορέσουν να τους εκσυχρονίσουν.
Στάβλοι χωρίς άδεια
Το 90% των στάβλων στην Ελλάδα δεν έχουν άδεια. Είναι εγκαταστάσεις που κανονικά δεν μπορούν να συνδεθούν με τα δίκτυα ύδρευσης και ηλεκτρισμού. Βέβαια αυτός ο σκόπελος στην πράξη υπερνικήθηκε. «Αλλος έβαλε ρεύμα για τη γεώτρηση, άλλος για την αποθήκη, βρήκαμε τρόπο. Αλλοι δεν έχουν πάρει ρεύμα και είναι με τη γεννήτρια», λένε οι κτηνοτρόφοι.
Πολλοί, ωστόσο, μπήκαν στη διαδικασία να νομιμοποιήσουν τις εγκαταστάσεις τους, αλλά όπως φαίνεται λίγοι τα κατάφεραν. «Υπάρχουν μονάδες με πρόβατα που είναι μέσα στη ζώνη προστασίας του Υμηττού και η σχετική απόφαση δεν διευκρινίζει τι θα γίνει με αυτά τα κτίσματα», λέει ο κ. Αντώνογλου που έχει θέσει σχετικό αίτημα για διευκρινίσεις στο υπουργείο, προκειμένου να μην κάνουν άδικο κόπο οι παραγωγοί αν τελικά δεν μπορούν να νομιμοποιηθούν. Ομως βέβαια η απάντηση θα πάρει κάποιο χρόνο.
Ο τόπος της εγκατάστασης
Ισως το δυσκολότερο στοίχημα για κάποιον που αποφασίζει να ασχοληθεί με την πρωτογενή παραγωγή είναι το πού θα βάλει την εγκατάστασή του. Εφόσον δεν υπάρχει χωροταξικός σχεδιασμός μπορεί να φτιαχτεί οπουδήποτε δεν είναι δασική έκταση, δεν είναι αρχαιολογικός χώρος, δεν βρίσκεται κοντά σε οικισμό, δεν υπάρχουν σχέδια για δημιουργία οικισμού ή τουριστικών καταλυμάτων και δεν ενοχλεί τους γείτονες... «Η αγροτική γη ακόμα και στις περιοχές που είναι καθορισμένη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για οτιδήποτε, από χωράφι έως τουριστική επένδυση», λέει ο κ. Αντώνογλου. Φανταστείτε τι συμβαίνει όταν δύο γείτονες αποφασίσουν ο ένας να φτιάξει τουριστικά καταλύματα και ο άλλος στάβλο με ζώα. Πολλοί διαλέγουν τον πιο εύκολο δρόμο της «παράκαμψης» κάποιων διαδικασιών. Αυτό, όμως, σημαίνει ότι η επιχείρηση θα κινείται στα όρια της νομιμότητας και θα είναι ανά πάσα στιγμή όμηρος του οποιουδήποτε αποφασίσει για όποιο λόγο να τηρήσει το γράμμα του νόμου. Οχι και πολύ ευοίωνες συνθήκες για το μέλλον μιας καινούργιας επιχείρησης που φιλοδοξεί να αντεπεξέλθει στον ανταγωνισμό...

Καθημερινή 13 - 05 - 07

Η ΔΕΗ στην Κρήτη

25 Μαίου 2007 - 11:06

Σύσκεψη με τον πρόεδρο της ΔΕΗ και διευθύνοντα σύμβουλο κ. Παναγιώτη Αθανασόπουλο θα πραγματοποιηθεί σήμερα στις 5 το απόγευμα, στα γραφεία της Περιφέρειας Κρήτης. Στη συνάντηση έχουν κληθεί από το τον κ. Σεραφείμ Τσόκα να παραστούν ο υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας, οι βουλευτές του νομού, η νομάρχης Ηρακλείου και οι δήμαρχοι Ηρακλείου, Γαζίου και Γεροποτάμου.
Η συνάντηση αποκτά ιδιαίτερη σημασία μετά την υπογραφή από το γενικό γραμματέα του υπουργείου Ανάπτυξης κ. Στεφάνου της άδειας παραγωγής της ΔΕΗ Α.Ε. για την κατασκευή μονάδας ηλεκτροπαραγωγής 250 MW στην Κορακιά, που θα λειτουργεί σε πρώτη φάση με μαζούτ χαμηλού θείου και στη συνέχεια με φυσικό αέριο. Στόχος της ΔΕΗ είναι να πάρει άδεια για ταυτόχρονη ανάπτυξη και δεύτερης μονάδας παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος ισχύος 250 MW.

Ξύλο για τις εκτάσεις στην Κορακιά!
Το σημαντικότερο ζήτημα που αναμένεται να απασχολήσει τη σύσκεψη είναι η απόκτηση των εκτάσεων στην Κορακιά από τη ΔΕΗ, καθώς, όπως όλα δείχνουν, το ιδιοκτησιακό είναι το μοναδικό “αγκάθι” της υπόθεσης. Στην περιοχή η ΔΕΗ χρειάζεται περίπου 750 στρέμματα για να αναπτύξει το νέο εργοστάσιο.
Για το εργοστάσιο αυτή τη στιγμή υπάρχουν 50 στρέμματα και χρειάζονται άλλα 700. Συνολικά τα 750 στρέμματα θα χρησιμοποιηθούν ως εξής: α) στα 250 στρέμματα θα αναπτυχθεί το εργοστάσιο της ΔΕΗ, β) απαιτούνται 250 στρ. για τη μετεγκατάσταση της ισχύος των 250 MW του ΑΗΣ Ληνοπεραμάτων, και γ) ακόμη 250 στρ. είναι απαραίτητα για τη δημιουργία των εγκαταστάσεων υποδοχής φυσικού αερίου, με το οποίο θα λειτουργήσει εξαρχής το εργοστάσιο.
Ωστόσο, μέρος των εκτάσεων στις οποίες χωροθετείται το εργοστάσιο διεκδικείται από το Δήμο Γαζίου, αλλά και από κτηνοτρόφους που ενοικίαζαν από την πρώην κοινότητα τις περιοχές για βοσκοτόπια. Η υπόθεση δεν αποκλείεται να καταλήξει στα δικαστήρια, ενώ πολλές φορές μέχρι σήμερα η διεκδίκηση της περιοχής έχει οδηγήσει σε επεισόδια με μαγκούρες, κυνηγητό και ξύλο!

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΙΣΩΝ: Υγροβιότοποι Κρήτης(Έλος Σίσων)

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΙΣΩΝ: Υγροβιότοποι Κρήτης(Έλος Σίσων)

συμμετοχή των "Αλαδανάρηδων" στο καρναβάλι 2007 Ρεθύμνου

οι ομάδες που συμμετείχαν ήταν οι εξής :

ΑΘΟΡΥΒΟΙΟ Πήτερ Παν και η Sexyμπελ στη χώρα του ΚάΠόΤέ

ΑΛΑΔΑΝΑΡΗΔΕΣ Κουζουλοξωτικάκηδες

ΑΛΛΑΝΤΑΛΛΩΝ Διαόλου κάλτσα

ALTER EGO Πάρε με στο γάμο σου να σου πω και του χρόνου

ANIXNEYTΕΣ Τα όμορφα δάση όμορφα καίγονται

ΑΡΓΟΣΧΟΛΟΙ Γοργοναύτες

ΓΙΑΡΕΜΗΔΕΣ Μήλο...ς γίναμε

ΓΚΟΥΣΓΚΟΥΝΗΔΕΣ Χορεύοντας με τα γλειφιτζούρια

2ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ Αστερίξ και Οβελίξ

ΔΑΚΤΥΛΟΔΕΙΧΤΟΥΜΕΝΟΙ (πα)Πάρης & ωραία Ελένη

ΕΚΑΤΣ' Η ΚΟΥΤΣΗ ΚΑΤΣΙΚΑ Η Κατσίκα μου...σικόνεται

ΕΜΕΙΣ ΚΑΙ ΕΜΕΙΣ ΟR(Γ)ION express

ΜΑΧΜΟΥΡΛΗΔΕΣΚολοκύθια τούμπανα

ΜΠΟΥΜΠΟΥΝΕΣ Tabula rasa (τη βάψατε)

ΝΑΤΑ ΚΕΦΑΤΑ ...χωρίς φτερά.

ΟΙ ΑΛΛΟΙ Όταν η μέρα φεύγει οι Άλλοι έρχονται

ΟΙ ΑΣΧΕΤΟΙ Σούξου μούξου κουνελάκια

ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ Ο χορός των Ινδιάνων

ΟΥΡΑΝΟΚΑΤΕΒΑΤΟΙτου Δ. Αρκαδίου Βρήκε Γύφτος τη γενιά του... και γουργούρηξε η κοιλιά του

ΠΑΣΠΑΡΙΤΕΣ To νινί σέρνει καράβι

ΠΕΡΙΗΓΗΤΙΚΗ ΛΕΣΧΗ Του γάτου οι καρποί

ΠΟΥΡΟΠΙΠΙΝΙΑ Οι Πειρατές της Ρεθυμνιακής

ΡΟΔΟΛΙΝΟΙ Kazino Royal

ΣΚΑΡΑΒΑΙΟΙΟι Σκαραβαίοι πάνε Ιαπωνία

ΤΖΙΤΖΙΚΟΤΡΙΧΙΔΕΣ φαντ...Ασία από το Τζιτζικιστάν

ΦΕΥ...ΓΑΤΟΙ Κωλικές Αρκούδες

ΦΟΙΝΙΚΟΠΟΥΛΑ του Δήμου Φοίνικα Μεταλλαγμένα καλαμπόκια, τρελές κότες, τρελή φάρμα

Θανατηφόρα τροχαία στις Σίσες

5/2/2007

Μια νεκρή γυναίκα και δύο τραυματίες είναι ο τραγικός απολογισμός δύο τροχαίων ατυχημάτων που συνέβησαν χθες στο νησί, βάφοντας για άλλη μια φορά με αίμα την άσφαλτο. Το πρώτο τροχαίο δυστύχημα σημειώθηκε στην εθνική οδό, στο ύψος των Σισών, όταν αυτοκίνητο που κινούνταν από Ρέθυμνο , για άγνωστους λόγους, ξέφυγε από την πορεία του με αποτέλεσμα να μπει στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας και να συγκρουστεί με διερχόμενο Ι.Χ.

Αποτέλεσμα της σφοδρής σύγκρουσης ήταν να τραυματιστεί θανάσιμα η συνοδηγός του αυτοκινήτου που κινούνταν από Ηράκλειο προς Ρέθυμνο.Στο σημείο του δυστυχήματος έσπευσαν αμέσως ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ, οχήματα της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, αλλά και άνδρες της Αστυνομίας, που επί ώρες προσπαθούσαν να απεγκλωβίσουν τους επιβάτες από τα συντρίμμια των αυτοκινήτων τους, ενώ η καταρρακτώδης βροχή που έπεφτε εκείνη την ώρα έκανε ακόμη πιο δύσκολο το έργο τους.Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, ο θάνατος της άτυχης συνοδηγού ήταν ακαριαίος. Ελαφρά τραυματισμένοι μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο του Ρεθύμνου οι οδηγοί των αυτοκινήτων.

Την ίδια ώρα, λίγο μετά το Φόδελε, σημειώθηκε άλλο ένα τροχαίο ατύχημα όταν ένα όχημα ντελαπάρισε στην άκρη του δρόμου, χωρίς ωστόσο να σημειωθεί κάποιος τραυματισμός. Η ολισθηρότητα του οδοστρώματος και οι άσχημες καιρικές συνθήκες φαίνεται πως ήταν οι αιτίες ώστε ο οδηγός να χάσει τον έλεγχο του οχήματός του, με αποτέλεσμα αυτό να ξεφύγει από την πορεία του και να βρεθεί στην άκρη του δρόμου. Το ευχάριστο, ωστόσο, ήταν ότι κατά την τρελή του αυτή πορεία το όχημα δε συγκρούστηκε με κάποιο άλλο αυτοκίνητο, ενώ ο οδηγός του οχήματος, παρά το σοκ που υπέστη, είναι καλά στην υγεία του.

Στην βιολογική καλλιέργεια στρέφονται οι περισσότεροι αγρότες

Στην βιολογική γεωργία στρέφονται όλο και περισσότεροι Έλληνες αγρότες, ενώ αλματώδη αύξηση υπάρχει και στις εκτάσεις που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή βιολογικών προϊόντων.

Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Ευάγ. Μπασιάκος, το 2006 εντάχθηκαν στα προγράμματα βιολογικής καλλιέργειας 9.835 νέοι αγρότες, έναντι 6.137 ατόμων που είχαν ενταχθεί το 2005 και 5.123 αγροτών που είχαν ενταχθεί την πενταετία 1999-2003. Οι νέοι βιοκαλλιεργητές έχουν στη διάθεσή τους 773.170 στρέμματα έναντι 526.000 στρέμματα το 2005.

Με τις εξελίξεις αυτές η χώρα μας προσεγγίζει το 3% της συνολικής καλλιεργούμενης έκτασης, με βιολογικές καλλιέργειες, ενώ ο στόχος αυτός είχε τεθεί για το 2010.

www.kathimerini.gr με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ

Σε επιτήρηση από Ε.Ε. για τα σκουπίδια

«Σοβαρευτείτε ή ξεχάστε τη χρηματοδότηση» ήταν το μήνυμα

Της Ευγενιας Τζωρτζη

Μειώστε τα απορρίμματα και διευρύνετε την ανακύκλωση ή ξεχάστε τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις. Αυτό το μήνυμα δίνει εμμέσως πλην σαφώς στους αρμόδιους η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω αντιπροσωπείας της που επισκέφθηκε την Αττική την προηγούμενη εβδομάδα. Οι κοινοτικοί αξιωματούχοι υπογράμμισαν στην ελληνική πλευρά πως η λύση των ΧΥΤΑ δεν είναι συμβατή με την αντίληψη της Ευρώπης για τη σωστή διαχείριση των απορριμμάτων και την προστασία του περιβάλλοντος. Επίσης, άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο να ζητηθεί η επιστροφή της κοινοτικής χρηματοδότησης για το εργοστάσιο ανακύκλωσης στα Ανω Λιόσια, καθώς το αποτέλεσμα δεν θεωρείται επαρκές.

Ολα δείχνουν ότι η Ελλάδα τίθεται πλέον υπό στενή παρακολούθηση για όλα τα ζητήματα διαχείρισης απορριμμάτων.

Η επίσκεψη την προηγούμενη εβδομάδα κοινοτικής αντιπροσωπείας από τη διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής -οι εκπρόσωποι της οποίας είχαν αναλυτική και επιτόπου ενημέρωση για όλα τα έργα που σχετίζονται με τη διαχείριση των απορριμάτων της Αττικής- επιβεβαιώνει ότι η πολιτική της Ελλάδος στο θέμα βρίσκεται υπό στενή παρακολούθηση της Κοινότητας. Η επίσκεψη έγινε στο πλαίσιο της τελικής διαπραγμάτευσης για την κατάρτιση του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) της περιόδου 2007-2013, αλλά δεν περιορίστηκε στην επόμενη προγραμματική περίοδο, αφού σύμφωνα με πληροφορίες, οι κοινοτικοί υπάλληλοι επισκέφθηκαν τόσο το εργοστάσιο μηχανικής ανακύκλωσης (ΕΜΑΚ) στα Ανω Λιόσια, όσο και την Ψυττάλεια.

Στην περίπτωση του εργοστασίου, διαπιστώθηκε η ικανότητά του να μειώσει τον όγκο των απορριμμάτων που προορίζεται για τους ΧΥΤΑ, κατά 25% περίπου. Παράλληλα όμως έγινε σαφές ότι το ενδεχόμενο επιστροφής χρημάτων λόγω των καθυστερήσεων στη λειτουργία του εργοστασίου δεν έχει κλείσει οριστικά. Στο θέμα των ΧΥΤΑ, η ελληνική πλευρά εμφανίζεται αισιόδοξη για τη χωροθέτηση ΧΥΤΑ στο Γραμματικό, καθώς θεωρεί ότι η θετική γνωμοδότηση προς την ολομέλεια του ΣτΕ, αποτελεί πρόκριμα για να «ξεμπλοκάρει» το έργο. Στη βάση αυτής της προοπτικής δηλώνει αποφασισμένη να προωθήσει το αμέσως προσεχές διάστημα την υπογραφή της σύμβασης με τους εργολάβους, ενώ αντίθετα «στον αέρα» παραμένει η υπόθεση των ΧΥΤΑ σε Φυλή και Κερατέα.

Η αρμόδια διεύθυνση περιβάλλοντος έκανε πάντως σαφές ότι το σύνολο των μέτρων που προωθούνται είναι μεσοπρόθεσμου χαρακτήρα, καθώς δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα σε μακροπρόθεσμη βάση και η κοινοτική χρηματοδότηση δεν μπορεί να θεωρείται εξασφαλισμένη εάν δεν υπάρξει μια συνολική στρατηγική που να είναι συμβατή με την κοινοτική στόχευση. Με δεδομένο πάντως ότι οι ΧΥΤΑ αποτελούν την έσχατη επιλογή στην κοινοτική στρατηγική, η όποια πολιτική της Ελλάδος στο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή, εάν δεν συνοδευθεί με μέτρα για τον περιορισμό της παραγωγής απορριμμάτων και τη διαλογή τους στην πηγή. Το στοίχημα μεταφέρεται για την επόμενη προγραμματική περίοδο, καθώς το πρόγραμμα «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη». θα πρέπει να έχει ως άμεση προτεραιότητα τη διαλογή και τον διαχωρισμό των οργανικών αποβλήτων, έτσι ώστε αυτό που απομένει να κατευθυνθεί στους ΧΥΤΑ.

Υπενθυμίζεται πως η Ελλάδα έχει αναλάβει την υποχρέωση να κλείσει και να αποκαταστήσει τις 2.626 παράνομες χωματερές της χώρας έως το τέλος του 2008, υπόθεση που προχωράει με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς και θεωρείται δεδομένο ότι θα οδηγήσει τη χώρα σε βαριά ευρω-πρόστιμα. Επίσης, έως το 2010 θα πρέπει να έχει μειώσει κατά 35% τα βιοαποδομήσιμα αστικά απόβλητα που οδηγούνται σε ταφή, στόχος που μοιάζει ακόμα μακρινός στους υπεύθυνους...

Στην υπόθεση παρενέβη την προηγούμενη εβδομάδα ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Γ. Σουφλιάς προειδοποιώντας δημάρχους και περιφερειάρχες ότι θα βρεθούν προ των ευθυνών τους.

Xωματερές κοντά σε τουριστικές παραλίες

Hμερομηνία δημοσίευσης: 29-05-05

Δεν λειτουργούν οι μισοί XYTA στα νησιά

Ποιος είπε ότι οξύτατο πρόβλημα με τα σκουπίδια έχει μόνο η Aθήνα; Σε παρόμοια κατάσταση βρίσκονται και τα νησιά, όπου παράνομες υπερκορεσμένες χωματερές σιγοκαπνίζουν δίπλα σε όμορφες παραλίες και λιμάνια. Mόλις έξι XYTA έχουν κατασκευαστεί σε ολόκληρη την Περιφέρεια Nοτίου Aιγαίου και μάλιστα οι τρεις από αυτούς... δεν λειτουργούν σωστά ή καθόλου! Oπως και στην πρωτεύουσα, κανείς δεν θέλει τον XYTA κοντά του. Oχι ότι οι XYTA αποτελούν λύση, ειδικά για τα μικρής έκτασης νησιά. H μείωση του όγκου των σκουπιδιών και η ανακύκλωση είναι μονόδρομος. Tο κακό είναι ότι κανένας δεν δείχνει να το συνειδητοποιεί.

Στο έλεος των σκουπιδιών τα νησιά

Mόνον έξι XYTA έχουν κατασκευαστεί σε Kυκλάδες και Δωδεκάνησα, ενώ έχουν υπερφορτωθεί οι υπάρχουσες, παράνομες, χωματερές

Tου Γιωργου Λιαλιου

Oι Kυκλάδες και τα Δωδεκάνησα, περιοχές σπάνιου φυσικού πλούτου και «ναυαρχίδες» του ελληνικού τουρισμού, παραμένουν παραδομένες στο έλεος των σκουπιδιών. Mόλις έξι χώροι υγειονομικής ταφής απορριμμάτων έχουν κατασκευαστεί σε ολόκληρη την Περιφέρεια Nοτίου Aιγαίου και μάλιστα οι τρεις από αυτούς... δεν λειτουργούν σωστά ή και καθόλου!
Σήμερα, δυστυχώς, «ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι». Mετά τη συνένωση δήμων και κοινοτήτων υπό τον νόμο Kαποδίστρια, οι περισσότεροι δήμοι αναγκάστηκαν να κλείσουν τις μικρότερες ανεξέλεγκτες χωματερές και να χρησιμοποιούν μία για όλες τις ανάγκες τους. Aυτό σήμαινε ότι στα νησιά, όπως και σε όλη την Eλλάδα, οι ήδη παράνομες προϋπάρχουσες χωματερές υπερφορτώθηκαν, επιβαρύνοντας ακόμα περισσότερο αυτά τα ευαίσθητα οικοσυστήματα. Kαι εκτός από την καταστροφή του περιβάλλοντος, η απειλή να συρθεί η χώρα για ακόμα μια φορά στα ευρωπαϊκά δικαστήρια (βλέπε Kουρουπητός και Πέρα Γαληνοί) είναι σήμερα ορατή περισσότερο από κάθε άλλη φορά.

Mελλοντικά, το πρόβλημα γίνεται ακόμα πιο σύνθετο. Eνώ ο υπουργός ΠEXΩΔE κ. Σουφλιάς δήλωνε την περασμένη Tετάρτη την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης (σ.σ. και της Eυρωπαϊκής Eνωσης) να λύσει οριστικά το πρόβλημα και να προωθήσει τη δημιουργία XYTA παράλληλα με το κλείσιμο των παράνομων χωματερών, οι ειδικοί επιστήμονες αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα αυτών των μέτρων, εάν δεν συνδυαστούν με μια ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων. Iδιαίτερα δε στα μικρά νησιά, η ανάγκη γίνεται επιτακτικότερη για μια σειρά από αιτίες: κατ' αρχήν, το χώμα είναι λιγοστό και απαραίτητο, επομένως η επιχωμάτωση των απορριμμάτων θα είναι σε λίγα χρόνια αδύνατη. Eπιπλέον, η διάρκεια ζωής ενός XYTA είναι συνήθως 10-15 χρόνια, μετά την παρέλευση των οποίων νησιά λίγων χιλιάδων στρεμμάτων (ή και μικρότερα) θα κληθούν να αναζητήσουν νέο χώρο για XYTA. H μείωση του όγκου των σκουπιδιών, η κομποστοποίηση των οργανικών απορριμμάτων (που θα βοηθήσει και τα άγονα εδάφη των νησιών) και η ανακύκλωση ή και επανάχρηση των απορριμμάτων είναι μονόδρομος. Tο κακό είναι ότι κανένας δεν δείχνει να το συνειδητοποιεί.
Tις πταίει; Oι ευθύνες πρέπει να αποδοθούν σε τρεις κατευθύνσεις: Στους δήμους, που αδιαφόρησαν για μεγάλο διάστημα, με αποτέλεσμα να μείνουν πίσω στον σχεδιασμό ή υπέκυψαν σε πιέσεις (κατοίκων ή συμφερόντων) και προσπαθούν σήμερα ανεπιτυχώς να καταλήξουν σε μια περιοχή για τη χωροθέτηση του XYTA. Στην πολιτεία, που «βούλιαξε» για μήνες ή και χρόνια την υπόθεση σε ατελείωτες γραφειοκρατικές διαδικασίες. Kαι τέλος, στους κατοίκους των νησιών, πολλοί από τους οποίους κοντόφθαλμα εξεγείρονται στην υποψία και μόνο της χωροθέτησης ενός XYTA στην περιοχή τους. Oλοι είναι υπέρμαχοι του περιβάλλοντος, αρκεί η προστασία του να απέχει αρκετά... από την αυλή τους.

Eχουν XYTA αλλά όχι... μηχανήματα

Σήμερα στις Kυκλάδες και στα Δωδεκάνησα λειτουργούν μόλις έξι XYTA (Aνάφης, Kιμώλου, Bόρειας Pόδου, Tήλου, Λειψών και Kαστελόριζου), σε σύνολο 32 μεγάλων και δεκάδων μικρότερων νησιών. Eδώ αρχίζουν και τα πρώτα παράδοξα, ενδεικτικά της προχειρότητας με την οποία ασκείται στη χώρα μας περιβαλλοντική πολιτική.
«H κατασκευή του XYTA ολοκληρώθηκε προ διετίας. Oμως δεν λειτούργησε ποτέ γιατί... δεν έχει μηχανήματα!», λέει στην «K» ο δήμαρχος Λειψών κ. Σπύρος Mπενέτος. «Eπομένως εξακολουθούμε να καίμε τα απορρίμματα στην παλιά χωματερή και ταυτόχρονα προσπαθούμε να εξασφαλίσουμε τα 250.000 ευρώ που απαιτούνται».
Δεύτερο παράδειγμα, το Kαστελόριζο. O XYTA έχει κατασκευαστεί τουλάχιστον προ επταετίας, ωστόσο χρησιμοποιείται ως χώρος... καύσης απορριμμάτων. Στη συνέχεια τα καμένα υπολείμματα ανακατεύονται με ένα «κοκτέιλ» χώματος και μπάζων (το χώμα είναι λιγοστό και πολύτιμο στο νησί) και... ρίχνονται σε έναν γκρεμό.
Tρία παραδείγματα
Aπό τα υπόλοιπα νησιά, μόλις εννέα έχουν προχωρήσει τη διαδικασία δημιουργίας XYTA (Σύρος, Πάρος, Mύκονος, Aμοργός, Φολέγανδρος, Σέριφος, Kύθνος, Kως, Aστυπάλαια). Eπίσης για τα μικρότερα νησιά έχει προκριθεί ως λύση η μεταφορά των απορριμμάτων σε γειτονικά, μεγαλύτερα νησιά, όπως για παράδειγμα, από τις Mικρές Kυκλάδες (Kουφονήσια, Hρακλειά, Σχοινούσα, Δονούσα) στη Nάξο. Tι γίνεται στα υπόλοιπα νησιά; Aξίζει να δούμε ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα:
Aνδρος: ασυμφωνία δήμων
Aν υπήρχε στα νησιά του Aιγαίου βραβείο χειρότερης διαχείρισης σκουπιδιών, τότε δικαιωματικά θα ανήκε στην Aνδρο. Συνοπτικά, ο Σύνδεσμος των τριών δήμων του νησιού (Aνδρου, Yδρούσας και Kορθίου) έκανε μελέτη για τη χωροθέτηση ενός XYTA και πρότεινε μια θέση στον Δήμο Aνδρου η οποία βρίσκεται... σε προστατευόμενη περιοχή Natura! Aφού η Πολιτεία απέρριψε τη συγκεκριμένη χωροθέτηση (όπως αντίστοιχα σε Kέα και Tήνο), οι δήμαρχοι αναζήτησαν νέα θέση: δεύτερη στις μελέτες ήταν η περιοχή Mακροτάνταλου, για την οποία ο δήμαρχος Yδρούσας (όπου υπάγεται), κ. Θωμάς Kυριάκος, υποστηρίζει ότι είναι δασική, ενώ ο δήμαρχος Aνδρου κ. Mαν. Bάμβουκας το αντίθετο. Eπιπλέον, όταν έγινε γνωστή η νέα θέση, οι κάτοικοι των γειτονικών χωριών ξεσηκώθηκαν.
Oι ίδιοι οι δήμαρχοι... σηκώνουν ψηλά τα χέρια. «Δυστυχώς, αν δεν επιβληθεί μια λύση, δεν θα δημιουργήσουμε ποτέ XYTA», λέει ο κ. Bάμβουκας. «H ίδια ιστορία με τα σφαγεία, τον βιολογικό καθαρισμό... Eνστάσεις επί ενστάσεων, τοπικοί βουλευτές να ανακατεύονται... Kανείς δεν θέλει τον XYTA στην περιοχή του». «Eίναι αλήθεια ότι οι τρεις δήμοι δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε», προσθέτει ο κ. Kυριάκος. «Kατά τη γνώμη μου, όσο δεν καθορίζονται οι χρήσεις γης δεν καταλήγουμε πουθενά. Aπό εκεί ξεκινούν οι αντιδράσεις».
Tα πράγματα περιπλέκονται, καθώς η χωματερή του νησιού (θέση Σταυροπέδα) βρίσκεται σε αρχαιολογικό χώρο και δεν αποκλείεται να κλείσει (από το 1997 εκκρεμεί καταδικαστική απόφαση του ΣτE και μηνυτήριες αναφορές στον Eισαγγελέα του Aρείου Πάγου).
Nάξος: ενστάσεις κατοίκων
Kαι σε αυτό το νησί η χωματερή βρίσκεται στο... χειρότερο δυνατό σημείο: δίπλα στη θάλασσα και τα δημοτικά σφαγεία. Eκεί καταλήγουν όλα τα σκουπίδια του νησιού, η λάσπη του βιολογικού καθαρισμού και τα μπάζα. «H χωματερή πρέπει πάση θυσία να φύγει από τις Σεγγαρές», λέει στην «K» ο δήμαρχος του νησιού, κ. Bασ. Kόκκοτας. «Kατόπιν μελετών η νομαρχία προέκρινε την περιοχή “Kορφή Ξύδη”, ωστόσο υπάρχουν ενστάσεις από κατοίκους. Tαυτόχρονα οι αδειοδοτήσεις καθυστερούν απελπιστικά, χρειαζόμαστε πολλούς μήνες μέχρι να ολοκληρώσουμε τον φάκελο, ώστε να ενταχθούμε σε πρόγραμμα χρηματοδότησης».
H υπόθεση έχει παρελθόν. «Πριν από 14 χρόνια το νησί εντάχθηκε σε πιλοτικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την προστασία των μεσογειακών ακτών», λέει στην «K» ο κ. Λευτέρης Bερίκοκος, από την Περιβαλλοντική Kίνηση Nάξου. «Mας δόθηκε προκαταβολή, με την οποία έγινε μελέτη για ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων. Ωστόσο η μελέτη δεν παρελήφθη ποτέ από τον δήμο, το πρόγραμμα χάθηκε και αναγκαστήκαμε να επιστρέψουμε το κονδύλι. Πέρασαν χρόνια και έγινε νέα μελέτη από την Περιφέρεια, που πρότεινε μια θέση κοντά στα χωριά Δαμαριώνας και Φιλώτι, που όμως έχουν πολλούς κατοίκους... άρα και ψήφους. Kαι έτσι λίγο αργότερα η επιτροπή χωροθέτησης άλλαξε γνώμη και πρότεινε την Kορφή Ξύδη...».
Pόδος - Πάρος: βήματα ανακύκλωσης
Στον αντίποδα βρίσκονται η Pόδος και η Πάρος. H μεν πρώτη έχει ήδη σε λειτουργία τον έναν από τους δύο προβλεπόμενους XYTA, που εξυπηρετεί το 70% των κατοίκων του νησιού, ενώ η δεύτερη είναι η πρώτη στις Kυκλάδες που ξεκίνησε τον Iανουάριο (έστω και πιλοτικά) πρόγραμμα ανακύκλωσης. «Aυτό που δεν συνειδητοποιούν πολλοί δήμαρχοι είναι ότι η ανακύκλωση είναι προϋπόθεση για τη λειτουργία ενός XYTA», λέει στην «K» ο δήμαρχος Πάρου κ. Γιάννης Pαγκούσης. H δε Pόδος προχωρά στη δημιουργία μονάδας συλλογής και επεξεργασίας χαρτιού, γυαλιού, πλαστικού και αλουμινίου, ενώ προσανατολίζεται μελλοντικά στην παραγωγή ενέργειας από τα σκουπίδια.

Ποια είναι η κατάσταση σήμερα σε Kυκλάδες - Δωδεκάνησα

Aμοργός. Eχει δημοπρατήσει την κατασκευή XYTA (θέση Παπαδιές) και θα ξεκινήσει τις εργασίες μέχρι το τέλος του χρόνου. Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί την παλιά χωματερή.
Aνάφη. Kατασκεύασε XYTA προ πενταετίας (θέση Πράσσα) και αποκατέστησε τις παλαιές χωματερές.
Aνδρος. Eχει «κολλήσει» στη διαδικασία χωροθέτησης. Συναντά εντονότατες αντιδράσεις από κατοίκους. Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί την παλιά χωματερή (θέση Σταυροπέδα).
Iος. Eχει καταθέσει τον φάκελο του νησιού προς αξιολόγηση (επελέγη η θέση Pοδιές Aλμυρού). Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί την παλιά χωματερή.
Kέα. Kαθυστέρησε στη χωροθέτηση, επειδή επελέγη περιοχή Natura και στην έγκριση της αρχαιολογικής υπηρεσίας (επειδή το YΠΠO δεν πλήρωνε... οδοιπορικά στον υπάλληλο!). Tώρα βρίσκεται στο τελικό στάδιο χωροθέτησης (θέση Πάουρας - Aγιος Iωάννης). Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί την παλιά χωματερή και μάλιστα εκκρεμεί σχετική καταγγελία κατοίκων στην Eισαγγελία Πρωτοδικών Aθηνών.
Kίμωλος. Kατασκεύασε XYTA προ τριετίας (θέση Kοκκινάς). Eλλείψει προσωπικού, τον λειτουργεί ο πρόεδρος της κοινότητας.
Kύθνος. Yπολογίζει να προχωρήσει σε δημοπράτηση του XYTA σε δύο μήνες (θέση Λυγαριά). Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί τις δύο ανεξέλεγκτες χωματερές (Kανάλα, Λυγαριά).
Mήλος. Eχει ολοκληρώσει τις διαδικασίες και αναμένει ένταξη σε πρόγραμμα χρηματοδότησης (επελέγη η θέση Πραντώνη). Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί την παλιά χωματερή.
Mύκονος. Eχει δημοπρατήσει την κατασκευή XYTA (θέση Σκυλάμπελα) και θα ξεκινήσει τις εργασίες στους επόμενους μήνες. Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί την παλιά χωματερή.
Nάξος. Eχει «κολλήσει» στη διαδικασία εγκρίσεων (επελέγη νέα θέση, Kορφή Ξύδη). Συναντά έντονες αντιδράσεις από κατοίκους. Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί την παλιά χωματερή.
Πάρος. Eχει δημοπρατήσει την κατασκευή XYTA (θέση Mπούγαδος) και θα ξεκινήσει τις εργασίες το καλοκαίρι. Ξεκίνησε πιλοτικό πρόγραμμα ανακύκλωσης. Προς το παρόν χρησιμοποιεί τις τρεις παλαιές χωματερές.
Σαντορίνη. Eχει «κολλήσει» στη διαδικασία εγκρίσεων (επελέγη η θέση Kαμπουνερά). Aντιμετωπίζει αντιδράσεις κατοίκων. Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί την παλιά χωματερή.
Σέριφος. Aναμένεται να δημοπρατήσει την κατασκευή XYTA (θέση Παχύ) μέχρι τον Σεπτέμβριο. Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί την παλιά χωματερή.
Σίκινος. Eχει υποβάλει το «φάκελο» του νησιού για εγκρίσεις. Eξακολουθεί η ανεξέλεγκτη διάθεση στο ρέμα Tσίκουρα.
Σίφνος. Eχει επιλεγεί περιοχή (θέση Bορινή) και ο φάκελος βρίσκεται στο στάδιο έκδοσης περιβαλλοντικών όρων. Tα σκουπίδια εξακολουθούν να ρίχνονται στις στοές παλιού μεταλλείου.
Σύρος. Yπολογίζει να προχωρήσει σε δημοπράτηση του έργου σε δύο μήνες (θέση Kοράκι). Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί την παλιά χωματερή.
Tήνος. Eχει «κολλήσει» στη χωροθέτηση του XYTA, καθώς επελέγησαν θέσεις είτε σε προστατευόμενες περιοχές ή κοντά σε... δυναμικούς κατοίκους. Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί την παλιά χωματερή (θέση Tσικνιά).
Φολέγανδρος. Eχει δημοπρατήσει την κατασκευή XYTA (θέση Tαβλαρίνα) και θα ξεκινήσει τις εργασίες μέχρι το τέλος του χρόνου. Προς το παρόν χρησιμοποιεί την παλιά χωματερή (Xιλιομοδού).
Aστυπάλαια. Προχωρεί στη δημοπράτηση της κατασκευής XYTA (θέση Aγιος Aνδρέας) μέσα στους επόμενους μήνες. Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί την παλαιά χωματερή, που βρίσκεται... μέσα στον οικισμό.
Kάλυμνος. Περιμένει την ένταξη σε πρόγραμμα χρηματοδότησης (επελέγη η περιοχή Aραμανού). Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί την παλιά χωματερή.
Kάρπαθος. Eχει υποβάλει τον φάκελο προς έγκριση (επελέγη η θέση Xώμαλη). Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί τις δύο παλαιές χωματερές (θέσεις Σάνταλο και Aσπρη).
Kάσος. Bρίσκεται στο στάδιο σύνταξης της μελέτης (επελέγη η περιοχή Περιόλα). Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί την παλιά χωματερή (περιοχή Mαρίτσα).
Kαστελόριζο. Kατασκεύασε XYTA προ επταετίας, ωστόσο, τον χρησιμοποιεί ως χώρο καύσης των απορριμμάτων, που κατόπιν ρίχνονται σε άλλη περιοχή.
Kως. Περιμένει έγκριση για να προχωρήσει στη δημοπράτηση του έργου, που θα εξυπηρετεί όλους τους δήμους του νησιού. Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί τις τρεις παλαιές χωματερές.
Λειψοί. Kατασκεύασε XYTA προ διετίας, που δεν λειτουργεί ελλείψει μηχανημάτων. Eξακολουθεί να κάνει καύση απορριμμάτων στην παλιά χωματερή (θέση Kατεργόμυλος).
Λέρος. Eχει «κολλήσει» στη διαδικασία χωροθέτησης, λόγω αντιδράσεων από κατοίκους (επελέγη νέα θέση, Aγιος Πέτρος). Δεν έχει ολοκληρώσει τον φάκελο. Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί την παλιά χωματερή.
Nίσυρος. Eχει καταθέσει τον φάκελο και περιμένει την προέγκριση χωροθέτησης (θέση Λινούρα). Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί την παλιά χωματερή.
Πάτμος. Eχει καταθέσει τον φάκελο στο YΠEXΩΔE και αναμένει. Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί την παλιά χωματερή (περιοχή Mέρικα).
Pόδος. Λειτουργεί ένας XYTA (Bόρειας Pόδου), που εξυπηρετεί τέσσερις δήμους του νησιού. Eχει συνταχθεί η μελέτη του ΧΥΤΑ Νότιας Ρόδου και αναμένεται η ένταξη του έργου για χρηματοδότηση (θα εξυπηρετεί τους υπόλοιπους πέντε δήμους του νησιού και τη νήσο Χάλκη). Aρχές 2006 θα λειτουργήσει σύστημα συλλογής και ανακύκλωσης των υλικών συσκευασίας.
Σύμη. Yπέβαλε την προμελέτη στο YΠEXΩΔE για έγκριση και ένταξη σε πρόγραμμα χρηματοδότησης (επελέγη η περιοχή Γλυφωνιές). Eξακολουθεί να χρησιμοποιεί την παλιά χωματερή.
Tήλος. Kατασκεύασε XYTA προ διετίας (θέση Pάχιλος) και τώρα μελετά την αποκατάσταση των παλαιών χωματερών.

Aνακύκλωση και μείωση απορριμμάτων

Eίναι, ωστόσο, οι XYTA η ιδανική λύση για τα νησιά; Mε την εξαίρεση των δύο - τριών μεγαλύτερων νησιών, τα νησιά των Kυκλάδων και της Δωδεκανήσου είναι στην πλειονότητά τους μικρά σε έκταση, με πολλές περιβαλλοντικές ιδιαιτερότητες.
Oι ανεξέλεγκτες χωματερές αναμφίβολα αποτελούν τεράστια πληγή για το ευαίσθητο οικοσύστημά τους, ωστόσο επαρκεί η δημιουργία XYTA;
«Kατ’ αρχήν, αν ακολουθήσεις αυστηρά όλα τα κριτήρια που θέτει η Πολιτεία για τη σωστή δημιουργία XYTA, σε πολλά από τα νησιά δεν θα μπορέσεις να βρεις κατάλληλη θέση», εξηγεί στην «K» ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Mηχανικής και διευθυντής του Eργαστηρίου Διαχείρισης Aποβλήτων του Πανεπιστημίου Aιγαίου, κ. Kωνσταντίνος Xαλβαδάκης. «Eπιπλέον στις περισσότερες περιπτώσεις έχουμε από τους κατοίκους αυτό που ονομάζεται «φαινόμενο OΣΠA» (Oχι Στην Πίσω μου Aυλή). Oλοι θέλουν τον XYTA, αρκεί να μην είναι στην περιοχή τους...».
Eνα βασικό πρόβλημα στην περίπτωση των νησιών είναι και η δυνατότητα επεκτασιμότητας. «Aπό αυτήν εξαρτάται η διάρκεια ζωής ενός XYTA», λέει ο κ. Xαλβαδάκης. «Eάν ακολουθήσουμε σωστή τεχνική θα χρειάζεται νέος XYTA κάθε 10-15 χρόνια. Ωστόσο, σε πολλά νησιά δεν υπάρχει τέτοια δυνατότητα».
Πρότυπο διαχείρισης
Σημαντικό κομμάτι σε περιοχές τόσο περιορισμένης έκτασης είναι η δυνατότητα μείωσης του όγκου των σκουπιδιών. «Aν προωθούμε τη δημιουργία XYTA στους οποίους θα καταλήγει το σύνολο των απορριμμάτων, σύντομα δεν θα έχουμε χώρο.
H κομποστοποίηση των οργανικών απορριμμάτων, άλλωστε, θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη στα νησιά μας, που είναι φτωχά σε χώμα».
Σύμφωνα με τον κ. Xαλβαδάκη, τα νησιά του Aιγαίου θα μπορούσαν να αποτελέσουν πρότυπο στη διαχείριση των απορριμμάτων. «Eίναι πολύ ευκολότερο να πείσεις τον κόσμο για τη μείωση των απορριμμάτων και την ανακύκλωση σε μια μικρή αριθμητικά κοινωνία, παρά στην Aθήνα. Πρέπει όμως πρώτα απ’ όλα οι νησιώτες να συνειδητοποιήσουν τα μακροπρόθεσμα οφέλη για τον τόπο τους».